Choć tytuł jest bardzo intrygujący, to jednak zawiera sporo prawdy, gdyż trudno przetwornik zastosowany w tym projekcie nazwać głośnikiem (w handlu używana jest nazwa głośnik bezmembranowy, głośnik uniwersalny, a nawet wzbudnik elektromagnetyczny). Nie posiada on membrany, a jedynie ruchomą cewkę wewnątrz solidnej obudowy, która porusza się w rytm dostarczanego sygnału, przenosząc własne drgania na całą obudowę.
Gdy przymocuje się go do powierzchni płaskiej (najlepiej o grubości nie większej niż kilka milimetrów) zacznie ona pełnić funkcję membrany, generując fale dźwiękowe.
Odpowiednio zmodyfikowany projekt subwoofera można wykorzystać jako generatora wibracji, mocując do fotela, łóżka lub sofy. Przy współpracy z innym subwooferem otrzymamy dodatkowe efekty podczas oglądania seansu filmowego w postaci wrażeń fizycznych, np. odczujemy trzęsienie ziemi całym swoim ciałem.
Poniższy projekt subwoofera przeznaczony jest dla osób, które uwielbiają eksperymentować. Koszt budowy jest niewielki, a możliwości zastosowania spore, i to nie tylko w domu. Przetwornik ten można użyć również w systemie audio w samochodzie, budując mały subwoofer.
Poniżej przedstawiamy jeden z przykładów użycia go w domu.
Uwaga!
Projektant tej konstrukcji nie ponosi odpowiedzialności za zamierzone lub niezamierzone doprowadzenie sąsiadów, i innych postronnych słuchaczy, do rozstroju nerwowego w wyniku użytkowania tego subwoofera i jego modyfikacji. Urządzenie te może być źródłem infradźwięków (fal dźwiękowych o częstotliwości poniżej 20 Hz), które wywołują drgania rezonansowe organów wewnętrznych człowieka. Ma to ujemny wpływ na jego samopoczucie i zdrowie.
Parametry subwoofera VS101
Typ obudowy: otwarta
Pasmo przenoszenia (+/- 6dB): 35 – 200 Hz
Impedancja: 4 Ohm
Rekomendowana moc wzmacniacza: 20 – 100 W
Wymiary (wys. x szer. x głęb.): 800 x 500 x 65 mm
Ciężar: 4,6 kg/szt.
Koszt (bez wzmacniacza): ok. 220 zł/szt.
Budowa
W skład zestawu VS101 wchodzi obudowa, przetwornik, wzmacniacz mocy z filtrem dolnoprzepustowym.
Sama konstrukcja jest prosta: płyta HDF o grubości 3 mm przyklejona jest do ramy zbudowanej z listwy o wymiarach 60 x 20 mm. Wielkość płyty HDF zależy od potrzeb, ale nie powinna być zbyt mała (patrz poniżej Wskazówki). W tym przypadku jej wymiar, 80 x 50 cm, uzależniony jest od wielkości plakatu, który będzie w przyszłości przyklejony z przodu do tej płyty.
Przetwornik waży prawie 1,5 kg. By cztery śruby M4 mogły trwale utrzymać go na cienkiej płycie trzeba przykleić dodatkowe wzmocnienie. W naszym przypadku jest to krążek o średnicy 19 cm z płyty HDF o grubości 3 mm.
By bardziej wzmocnić całą konstrukcję dodano 2 wsporniki. Jeden z nich posłużył do zamocowania wzmacniacza i filtru dolnoprzepustowego.
Wzmacniacz mocy jest typowy, może być wykonany samodzielnie, z kitów lub gotowy ze starego subwoofera, także z małego zestawu komputerowego (wtedy nie potrzeba budować filtru, gdyż takie fabryczne wzmacniacze już mają takowy wbudowany). Do nagłośnienia małego pokoju 10 – 20 m2 w zupełności wystarczy wzmacniacz o mocy muzycznej 20 – 50W.
W widocznym na zdjęciach prototypie zastosowano wzmacniacz audio o mocy wyjściowej 40 W, zbudowany na układzie TDA 7375, filtr dolnoprzepustowy 4-rzędu z regulacją częstotliwości 40 – 160Hz i o spadku charakterystyki pasma przenoszenia 24 dB.
Obudowa tego subwoofera stoi na dwóch nogach. Spełniają one, oprócz stabilizacji, bardzo ważną funkcję. Otóż dzięki nim, drgania przenoszone są również na podłogę wzmacniając siłę basów, o ile podłoże nie jest z grubego betonu. Jeśli podłoga jest wykonana z paneli lub parkietu fale dźwiękowe będą generowane również na całej powierzchni pokoju. Powiększy to efekt basu i obniży ich pasmo.
Wspomniany wcześniej głośnik to model BS 130 firmy Visaton. Jest to jeden z lepszych takich przetworników, a przy tym dostępny na naszym rynku. Jego moc ciągła wynosi 50 W, a muzyczna 100 W, co w zupełności wystarczy do domowych zastosowań.
Wskazówki
1. Im większa powierzchnia płyty użytej jako membrany tym głośniejszy i niższy bas. I na odwrót. Nie ma minimalnych ani maksymalnych wymiarów membrany.
2. Im płyta lżejsza i cieńsza, tym większa jej efektywność.
3. Płyta membrany musi być sztywna i z materiału niemagnetycznego (każdy materiał ma inne właściwości, więc warto eksperymentować). Producent podaje, że można wykorzystać szybę, ale w tym przypadku warto zachować ostrożność.
4. Wzmacniacz mocy należy umieścić co najmniej 10 – 15 cm od głośnika, gdyż, gdy jest za blisko, przy głośniejszym odtwarzaniu basów może wystąpić „przydźwięk” przypominający drżenie luźnej, metalowej podkładki.
5. Konstrukcja musi być solidna. Każdy, słabo zamocowany element będzie negatywnie wpływał na brzmienie.
6. Subwoofer nie nadaje się do pracy blisko ściany lub na ścianie, ponieważ membrana emituje dźwięk z obu swoich stron. Wtedy fale dźwiękowe odbite od ściany pokrywają się z falami emitowanymi z przodu i następuje zmniejszenie natężenia niskich tonów.
Opracowano na podstawie materiałów firmy Vithone. W celu uzyskania więcej informacji na temat tej konstrukcji prosimy o
kontakt z nią
.
Zanim zaczniesz budować zapoznaj się z ogólnymi informacjami na stronie: http://loudspeaker.pl/ projekty-kolumn /
Przeczytaj także o:
Elementem dopełniającym zestawu kina domowego, a niekiedy i ...
Subwoofer Jamo D600 SUB wchodzi w skład najnowszego systemu ...
Projekt V2001 to dość prosta konstrukcja w obudowie zamkn...
Dla osób żądnych sporych wrażeń odsłuchowych mamy propozycję...
Poniższy projekt VC202 ucieszy wielu pasjonatów, gdyż jest z...
Subwoofer jest często jedną z pierwszych konstrukcji samodzi...