W większości przypadków stosuje się trzy rodzaje zwrotnic: pierwszego, drugiego i trzeciego rzędu.
Zwrotnice głośnikowe 1.
rzędu
Należą one do najprostszych, gdyż zawiera po jednym elemencie konstrukcyjnym. W przypadku filtru dolnoprzepustowego jest to cewka podłączona szeregowo w układ głośnika, zaś w filtrze górnoprzepustowym – kondensator szeregowy. Nachylenie obu charakterystyk w pasmie zaporowym wynosi 6dB/oktawę, a częstotliwość graniczna – w miejscu, gdzie efektywność spada o 3 dB.
Ten typ zwrotnicy ma niewątpliwie zalety, którymi są bardzo niskie koszty oraz brak problemów z zachowaniem faz (nie potrzeba odwrócenia biegunowości jednego z głośników, najczęściej wysokotonowego). Wadą natomiast jest to, że tak małe tłumienie niepożądanych częstotliwości ma ujemny wpływ na trwałość wysokotonowego głośnika kopułkowego (zbyt duże amplitudy sygnału poniżej częstotliwości podziału powoduje przeciążenie mechaniczne kopułki). Dlatego częstotliwość podziału zwrotnicy 1-rzędu musi znajdować się co najmniej 2 oktawy powyżej częstotliwości rezonansu takiego głośnika.
Zwrotnica ta idealnie nadaje się do sprzęgania zespołu dwóch głośników szerokopasmowych.
Zwrotnice głośnikowe 2. rzędu
W tego typu zwrotnicy stosuje się po dwa elementy konstrukcyjne: cewkę oraz kondensator, w odwrotnych konfiguracjach.
Jest to najczęściej stosowany rodzaj z nachyleniem 12 dB na oktawę z tzw. charakterystyką Butterwortha. Jego zaletą jest skuteczniejsze oddzielenie poszczególnych zakresów częstotliwości niż w układzie 1-rzędu. Zatem każdy przetwornik może być lepiej wykorzystany, z mniejszym zagrożeniem przeciążenia głośnika wysokotonowego.
W przypadku zastosowania zespołu trójdrożnego, z głośnikiem średniotonowym, dla tego przetwornika konstruuje się filtr pasmowoprzepustowy, złożony z filtrów dolno- i górnoprzepustowego, połączonych kaskadowo.
Trzeba pamiętać, że filtry górno- i dolnoprzepustowe przesuwają fazę. Dlatego należy bardzo uważać na biegunowość głośnika wysokotonowego.
Zwrotnice głośnikowe 3. rzędu
W tych zwrotnicach uzyskuje się nachylenie charakterystyk w pasmie zaporowym rzędu 18dB/oktawę, przy użyciu po 3 elementy konstrukcyjne. Ze względu na spore koszty budowy mają one zastosowanie w drogich zestawach oraz tam, gdzie taka charakterystyka jest wymagana.
Obliczanie wartości elementów zwrotnic: http://www.diyaudioandvideo.com/Calculator/APCXOver/
Przeczytaj także o:
Na końcowy efekt dźwiękowy bardzo duży wpływ ma odpowiednie ...
Elementem dopełniającym zestawu kina domowego, a niekiedy i ...
Głośnik jako samodzielny przetwornik sygnału ma bardzo niską...
Te niby niepozorne, i z reguły niewielkie, pudełko zawierają...
Z reguły testowanie kolumn kojarzy się ze sprawdzaniem ich w...
Z grubsza można przyjąć, że producenci z szeroko rozumian...
